ĐAU THẮT LƯNG - BS Huỳnh Hải

01 Tháng Mười Hai 201312:00 SA(Xem: 27899)

 

 

dau_that_lung_1

 ĐAU THẮT LƯNG


 

 Ai mà không nếm mùi đau thắt lưng. Có trường hợp chỉ đau ở vùng thắt lưng, nhiều người khác đau lan xuống mông, hoặc xuống cả gót chân. Đau có thể âm ỉ , hoặc đau nhói, có bệnh nhân mô tả đau và thỉnh thoảng khi nghiêng, khom người thì đau giật bắn lên chịu không xiết. Đau thắt lưng có thể kéo dài trong vài ngày ( cấp ) hoặc vài tháng ( mãn ). Nguyên nhân gây đau thắt lưng thường gặp sau khi khiêng, kéo, nâng một vật nặng, đứng ở một tư thế nào đó quá lâu, ngồi cong ở vùng thắt lưng lâu ngày, bệnh nhân bị thóai hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, chấn thương vào vùng thắt lưng…Bệnh nhân đến các cơ quan y tế sẽ được bác sĩ khám, hỏi bệnh, cho chụp một phim X quang Cột sống thắt lưng ở hai tư thế thẳng và nghiêng. Sau đó hầu hết được điều trị nội khoa như nghỉ ngơi, tránh khiêng, vác, kéo, nâng vật nặng, xoa bóp, chườm nước nóng, chườm nước đá, thuốc giảm đau, kháng viêm…



 dau_that_lung_2-content Để biết rõ hơn về chứng đau thắt lưng trước tiên xin các bạn xem lại giải phẩu ở vùng thắt lưng. Cột sống có 5 vùng: Cột sống cổ có bảy đốt sống, ký hiệu từ C1 đến C7. Cột sống ngực có mười hai đốt, ký hiệu từ T1 đến T12. Cột sống thắt lưng có năm đốt, ký hiệu từ L1 đến L5. Cột sống cùng có năm đốt sống dính với nhau, ký hiệu từ S1 đến S5 và cuối cùng là xương cụt. Cột sống được nối liền bằng những đốt sống với những thành phần xung quanh là: các dây chằng, đĩa đệm, tủy sống ở giũa ống tủy, rễ thần kinh được xuất phát từ các lổ liên đốt sống…Bên ngoài những thành phần này ở vùng cột sống thắt lưng là cơ cạnh sống ở hai bên cột sống, phía trước là cơ thẳng bụng, cơ chéo bụng. Có một sự ngộ nhận là những bệnh nhân đau thắt lưng thường cứ nghĩ là mình bị “ Đau thận ”. Thận theo quan điểm Đông y mà chủ về tính dục là hai ngoại thận ( là thận ở bên ngoài hay là hai tinh hoàn ). Còn hai thận ở bên trong thực ra là một nhà máy lọc, lọc nước và các chất cặn bả. Thận bên trong thường có hai bệnh đó là suy thận ( chức năng lọc các chất cặn bị hư ), tùy mức độ có khi phải dùng biện pháp chạy thận nhân tạo để thay thế nhiệm vụ trên. Một bệnh khác tuy không trực tiếp liên quan bởi thận đó là sỏi đường tiết niệu. Khi viên sỏi nhỏ từ thận theo niệu quản di chuyển xuống dưới, gặp một chỗ hẹp của niệu quản sẽ gây nên một cơn đau gọi là cơn đau quặn thận. Bệnh nhân có thể thấy đau sâu trong vùng lưng, lan ra phía trước, trằn, nặng ở bụng dưới, có khi mắc tiểu, mắc đại tiện mà đi không được. Do đó đau ở vùng thắt lưng có thể do nhiều loại bệnh.



Đau cột sống phổ biến là do căng các cơ cạnh sống, căng các dây chằng do tư thế gập người ra phía trước, thường là dây chằng dọc sau vì tại đây có nhiều thụ thể thần kinh cảm giác. Trên phim X quang cột sống thắt lưng nghiêng, các bạn thường thấy gai thoái hóa ở bờ trước thân đốt sống. Các bạn cảm nghĩ các gai này gây đau nhưng không phải. Dù gai này có chạm vào dây thần kinh dọc trước cũng không đau vì ở đây có rất ít thụ thể thần kinh cảm giác. Đau thắt lưng còn do sự mất cân bằng giữa hai nhóm cơ lưng và cơ vùng bụng, hoặc do đĩa đệm thoát vị chèn vào dây chằng dọc sau. Hoặc tạo nên đau dọc thần kinh tọa ( dây thần kinh này bắt đầu ở vùng thắt lưng đi qua mông rồi xuống dưới mặt trước hay mặt sau cẳng chân chấm dứt ở vùng gót chân ) do đĩa đệm chèn vào dây thần kinh tọa. Thuốc mà chúng ta xử dụng chỉ có thể giảm đau tạm thời do cơ chế cắt luồng thần kinh gây đau hoặc làm thư giãn các nhóm cơ. Thuốc uống và thuốc chích không thể làm mạnh cơ, không làm tăng tính mềm dẽo các dây chằng, thuốc cũng không thể làm các đĩa đệm chuyển động được.. do đó không giải quyết đau vùng thắt lưng có tính lâu dài được.


 Chỉ có một biện pháp có những lợi điểm trên và có thể là một phương pháp điều trị căn cơ được. Đó là thể dục vùng cột sống thắt lưng. Nhiều bệnh nhân nói mỗi ngày tôi đi bộ hơn ½ giờ mà sao lưng vẫn còn đau? Còn đau là đúng, vì khi đi bộ bạn chỉ tập toàn thân, cùng lắm là chỉ tập chân chớ có động đậy đến vùng thắt lưng đâu. Bạn phải tập vùng thắt lưng thì mới đúng. Nhưng phải tập động tác nào đây. Như các bạn thấy, trong nhiều tài liệu có vô số động tác tập vùng lưng bụng được đề nghị, chúng ta không thể tập hết các động tác đó được. Hơn nữa bệnh nhân đau thắt lưng thường là ở người lớn tuổi. Bình thường cơ thể vốn đã mõi mệt, tay chân vốn đã đau nhức. Tập thêm thì thật là ngán ngại. Qua kinh nghiệm điều trị đau thắt lưng, chúng tôi chỉ xin đề nghị hai điểm. Thứ nhất là các bạn nên chú ý khi ngồi, đứng, nằm, khiêng vật nặng… các bạn phải giữ cột sống luôn luôn thẳng. Sau đó chỉ cần tập một động tác. Động tác có tên “ PHÒNG CHỐNG ĐAU THẮT LƯNG ”:


dau_that_lung-content - Đứng thẳng, hai tay chống 2 bên hông, hay chống ở giữa thắt lưng, các ngón tay hướng xuống đất, mặt nhìn ngang phía trước, hai bàn chân song song với nhau, khoảng cách hai chân bằng khoảng cách hai vai.


- Hít vào chầm chậm bằng mũi đồng thời ưỡn cột sống thắt lưng ra phía trước, đẩy đầu, cổ và thân trên ra sau tối đa. Sau đó thở ra chầm chậm qua miệng, cùng lúc đầu, cổ, cột sống trở về vị trí ban đầu. Đó là một lần tập


- Mỗi ngày các bạn nên tập 3 lần ( sáng, trưa, tối ). Mỗi lần tập từ 10 đến 15 cái



Khi tập động tác này các bạn nên thực hiện chậm, và phải lắng nghe cảm giác dễ chịu, thoải mái ở cổ và vùng thắt lưng. Không được nôn nóng tập cho đũ số lần.



Chúc các bạn vượt qua và phòng ngừa tốt chứng đau thắt lưng.


Bác sĩ Huỳnh Hải


(trích quyển "Chữa bệnh bằng máy sấy tóc")

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
Nhan nai Lan