GIÁNG SINH DẠO ĐÓ
Khoa bây giờ ngồi đó một mình thật bình yên, sau khung kính mờ nhạt trong một quán cà phê chiều cuối năm, bên tách cà phê và mắt chàng lơ đãng nhìn chiếc hộp diêm với hình bìa trình bày rất công phu của kissaten này trước mặt. Mẩu thuốc cháy dở còn sót lại trong chiếc gạt tàn đang tỏa lên những đợt khói xanh lam yếu ớt như chính nỗi thờ ơ trên khuôn mặt chàng. Căn phòng quyện khói thuốc và vẳng nhẹ một bản nhạc quen thuộc từ một chiếc loa đặt đâu đó cuối phòng. Khung cửa kính trông ra phía bên ngoài con phố giờ đây đang bị phủ mờ bằng một lớp hơi nước mờ đục. Khoa lơ đãng lấy đầu ngón tay vẽ lên mặt kính những vòng tròn, nét gạch vô nghĩa làm cảnh vật đường phố bên ngoài hiện ra với từng đám người bộ hành đông đảo qua lại. Bây giờ Khoa ngồi đó một mình yên lặng. Không ai biết là trước đó vừa xong chàng cũng đã chen chân trong đám đông, nối gót đi bộ hàng giờ trên các hè phố san sát những quán ăn, các tiệm buôn quần áo, tiếp nối là những tiệm bán đĩa hát, rồi tiệm bánh ngọt thoang thoảng mùi bột nướng thơm phức. Khoa đã dừng chân thật lâu trước cửa hàng bày bán thiệp chúc mừng Giáng Sinh và năm mới. Những chồng thiệp với hình vẽ và màu sắc rực rỡ làm chàng hoa mắt. Khoa cẩn thận giở ra đọc từng ý nghĩa của lời chúc ghi trong đó, chàng muốn chọn ít tấm thiệp để gửi về cho gia đình và bạn bè nơi quê nhà. Cũng chẳng còn bao lâu nữa sẽ đến Giáng Sinh, Khoa dư biết điều đó vì suốt gần mấy tuần nay trên con đường từ nhà ra ga, đâu đâu cũng thấy không khí chào đón Giáng Sinh nhất là cứ nhìn xem sự trang trí nhộn nhịp nơi các cửa hàng. Có đôi lần Khoa đã dừng lại trước những gian hàng bán đồ chơi trẻ em, vẫn những hình nộm ông già Noël quen thuộc với nụ cười hiền hòa, bất giác làm chàng nhớ đến những đứa cháu ở quê nhà vẫn thường đòi Khoa phải mua thật nhiều quà mỗi khi nghe tin chàng từ phương xa trở về.
Bây giờ Khoa ngồi đó một mình, tách cà phê trước mặt đã nguội tanh. Cảnh tượng giăng đèn kết hoa nhộn nhịp ngoài đường phố, từ mấy tuần nay như đang nhắc nhở chàng lại thêm một lần Giáng Sinh nữa xa nhà. Khoa không mấy thắc mắc cũng như không có thêm một cảm xúc mới lạ nào vào lúc này, vì ít ra đây cũng không phải là lần đầu tiên chàng chứng kiến những dịp vui bất đắc dĩ như thế này. Thật tâm Khoa cũng muốn nghĩ đến ngày Giáng Sinh sắp đến này một chút, nếu quả thật những ngày lễ lạc đó vẫn còn dành cho chàng một niềm vui, và rồi nhiều khi chính Khoa vẫn hay thường tự bào chữa với mình như vậy! Không biết là trong đêm Giáng Sinh năm nay chàng sẽ làm gì, chàng có vẫn còn mong ngóng một niềm vui, hay vì chưa nghĩ đến một cuộc vui nào hết trong lúc này?! Bây giờ ngồi đây Khoa nhớ đến lần Giáng Sinh năm vừa qua. Đó là lần Giáng Sinh thứ hai xa nhà! Đêm hôm đó quả thật Khoa đã nhớ về quê hương thật nhiều, có một cái gì đó không biết đã khiến Khoa nhớ mãi hoài về những ngày vui ở quê nhà, đến những buổi tối Giáng Sinh giản dị năm xưa mà nhiều khi suốt đêm đó chỉ có chàng cùng bạn bè lang thang ngoài phố... Lần Giáng Sinh năm ngoái ở đây, Khoa cũng đã đi xem lễ nửa đêm tại nhà thờ Yotsuya và chàng cũng đã đi lang thang suốt tối trên những con đường đất ngoài bờ đồi, ngồi không biết bao lâu dưới màn đêm, trên băng ghế nhìn xuống sân vận động vắng tanh để chờ vào dự khóa lễ nửa đêm như một người ngoan đạo. Đêm đó ngoài trời cũng thật lạnh và buồn. Nỗi buồn tha phương thấm vào cơ thể với những cơn gió lạnh đêm đông làm cóng hai bàn tay, làm cứng đôi vành tai. Khoa đã ngồi như thế đến nửa đêm, cho đến khi nghe thấy từng hồi chuông nhà thờ rộn rã đổ vang, một thứ âm thanh mà có lẽ đã từ lâu lắm chàng mới có dịp nghe lại. “Ít ra cũng phải có những lần Giáng Sinh như thế, ít ra cũng phải có những kỷ niệm buồn vui như thế ...”, Khoa đã nghĩ thầm! Một thứ ký ức mà dẫu mai sau dầu có thế nào, cũng vẫn sẽ được gọi là kỷ niệm. Biết đâu một ngày nào đó, có dịp nhớ lại những lúc như thế này, Khoa sẽ chẳng cảm thấy nuối tiếc pha lẫn một chút xót xa? Biết đâu lúc đó chàng sẽ chẳng cho là ôi sao một thuở thanh xuân thơ mộng quá, để mỗi khi có dịp kể lại cho những người quen biết, chàng sẽ chẳng cảm thấy thêm một chút tự hào? Nhưng hiện tại ngay trong lúc này đây một ngày cuối năm, Khoa vẫn còn đang ngồi đó một mình trong quán cà phê, dõi mắt trông theo những khách bộ hành, nhìn những đôi tình nhân sánh vai nhau qua khung kính mờ đục. Khoa cũng chưa biết là Giáng Sinh năm nay chàng sẽ còn đi xem thiên hạ vui mừng đón lễ nửa đêm nữa hay không, hoặc có còn trở lại ngồi trên bờ đồi bên những con dốc mà chàng đã đi qua? Chẳng phải là Khoa muốn trở lại để tìm bới những kỷ niệm đã qua, bởi vì chàng vẫn chưa muốn gọi đó là kỷ niệm bao giờ! Đối với Khoa thì giờ đây những thứ được gọi là kỷ niệm đã thật quá xa xôi, đã gắn liền với tuổi thơ của những ngày mới lớn. Khoa không thể nào quên được những đêm vui ở quê hương, những lần Giáng Sinh dạo đó đã cho Khoa thấy thế nào là vẻ nhộn nhịp của phố phường, đã cho Khoa biết thế nào là vẻ đẹp của những nàng con gái và có lẽ là Khoa cũng đã tập làm quen với những rung động đầu đời từ dạo đó, những xúc động mà chàng không thể giải thích được tại sao. Lạ lắm dạo đó, cứ mỗi lần Giáng Sinh trở về lại làm Khoa háo hức, mà có lẽ không chỉ riêng gì cho một mình Khoa, đó là một đêm vui cho tất cả mọi người, và có lẽ đặc biệt hơn hết là đối với những người cùng lứa tuổi như Khoa, ít ra tối hôm đó chàng cũng có thể túa ra đường theo dòng người đi lang thang suốt đêm ngoài phố. Mỗi dịp Giáng Sinh là một ngày hội, một buổi tối hoàn toàn bình yên, không có giới nghiêm vì người ta đã đồng ý cùng nhau hưu chiến! Khoa an tâm chen chúc cười nói trên khắp hè phố đông chật ních người, cho mãi đến khuya rồi vòng qua vòng lại không biết bao nhiêu lần quanh ngôi nhà thờ gạch đỏ với hai tháp chuông cao ngất. Có một cái gì đó không biết đã hấp dẫn lôi cuốn, mà khiến Khoa đi mãi, đi mãi dưới những hàng cây đêm và con đường Tự Do thẳng tắp từ nhà thờ đã dẫn chàng ra đến tận bờ sông, và tại nơi ấy Khoa và đám bạn chàng đã ngồi không biết bao lâu trên chiếc cầu phao nổi bềnh bồng. Cảm giác lênh đênh như được trôi theo cùng con nước làm bọn Khoa lao đao thích thú pha lẫn một chút sợ hãi. Mặt sông khuya tối đen, nhìn khuất xa sang phía bên kia bờ Thủ Thiêm còn vài ánh đèn le lói, thỉnh thoảng một con đò khuya vẫn còn qua lại đưa khách. Khoa ngồi đó ngước mắt nhìn lên bầu trời cao lấm tấm những vì sao, phía xa xa một vài trái hỏa châu đang còn chiếu sáng trên một vùng trời, phản chiếu lấp lánh trên một mảng sông. Khoa ngồi đó và nhớ lại những giây phút vừa xong khi chàng còn đang nối đuôi xếp hàng dự lễ trong nhà thờ. Khoa nhớ đến cái cảm giác khi được nếm thử chiếc bánh thánh đầu tiên trong đời, chiếc bánh thánh thật mỏng và tròn như một đồng bạc cắc chỉ kịp vội tan mau trên đầu lưỡi, vừa đủ để lại trong Khoa một cảm giác vừa ngạc nhiên lẫn ngỡ ngàng.
Bây giờ một mình ngồi đó trong
quán cà phê một buổi chiều mùa đông, tự nhiên Khoa cảm thấy nhớ quê hương lạ
lùng, chàng nhớ đến những vỉa phố quê nhà mà chắc hẳn giờ đây đang bày bán
những dẫy hang đá làm bằng giấy dầu, phun sơn màu thạch nhũ pha kim tuyến óng
ánh hay những gốc thông vừa được mang về từ một vùng núi đồi cao nguyên, rồi
những máng cỏ, những tượng hình nhân và con thú được nặn bằng đất sét bên cạnh
những chiếc lồng đèn ngôi sao lớn nhỏ đủ màu. Tất cả những hình ảnh đó giờ đây đang
trở về trong ký ức Khoa như những vuốt ve réo gọi. Nhìn ra bên ngoài quang cảnh
đường phố giờ đây cũng đã xẫm tối, khiến Khoa không còn trông rõ khuôn mặt
người qua lại nữa, trước mắt chỉ còn lại những dẫy phố xá sầm uất giăng đèn kết
hoa nhấp nháy đủ màu.
Khoa kéo cao cổ áo, đứng dậy và bước ra khỏi quán. Khoa hòa mình vào dòng người và bước nhanh vào lòng phố nhắm hướng về phía ga xe điện gần đó. Nhà ga lúc này vẫn đông nghẹt người qua lại. Một hồi chuông điện đột nhiên vừa reo vang từ phía trên sân ga vọng xuống hối thúc và nhắc nhở Khoa con tàu sắp rời bến, khiến chàng vút người chạy như bay thật nhanh trên những bực thang cấp, cố bắt cho kịp chuyến tàu, nhưng con tàu màu xanh đã vừa vặn từ từ chuyển bánh. Khoa chỉ còn kịp đứng lại thở dốc, tiếp theo sau là những làn khói mỏng dồn dập tan loãng trong bầu không khí mùa đông. Quay lưng lại, Khoa lặng lẽ châm thêm một điếu thuốc ...
PHÙNG QUÂN
1972
