BẠCH ĐÀN - truyện dịch Quỳnh Chi

Bạch đàn

Quỳnh Chi dịch

Nguyên tác Byakudan của Higashi Naoko

Tôi cảm thấy có ánh sáng. Là vì ngăn kéo được mở ra.

Toàn thân tôi tắm trong ánh sáng ban trưa rọi qua lớp kính. Và rồi, trước mắt tôi là..

Thầy Hama, lâu ngày em mới lại được gặp thầy. Lại đến hè rồi nhỉ.

Thầy âu yếm khẽ vuốt lên bề mặt của tôi, đoạn từ tốn mở ra. Rồi dùng tôi để quạt gió.

-Hôm nay, trời lại nồng nực hẳn lên đấy nhỉ.

Tôi vừa nghe tiếng thầy ở ngay bên cạnh mình, vừa chuyển mình qua lại mà nhìn chiếc cổ trắng ngà với hai dái tai hơi ửng đỏ ấy. Có một giọt mồ hôi lấp lánh sáng trên cần cổ.

-Trời nóng thật đấy ạ.

Đấy là tiếng của cô. Thầy và cô đều vẫn còn khỏe mạnh. Thế cũng mừng.

-Năm nay đây là lần đầu ông dùng đến chiếc quạt này đấy nhỉ.

-Thế à.

Thưa thầy đúng thế ạ. Tôi vừa quạt gió, vừa khẽ nói bên tai thầy.

-Chiếc quạt bạch đàn ..

Cô khẽ nói.

-Hễ ngửi mùi thơm này là lại nhớ đến cô Momoko.

-Cô Momoko à. Có thế sao?

-Chiếc quạt này có mùi hương của cô Momoko đấy ạ. Cô ấy lúc nào cũng tỏa ra mùi hương bạch đàn. Chắc là cô ấy hay đốt hương bạch đàn trong phòng.

Đúng vậy. Cô đã để ý và đoán biết là tôi thường hay đốt hương bạch đàn trong phòng.

-Vả lại, chiếc quạt ấy là quà tặng của cô Momoko là gì.

Cô nhớ giỏi thật.

-Ra là thế? Ừ, mà có lẽ thế thật.

Thầy ơi, thầy! Thầy phải nhớ cho em chứ.

Tôi nói với giọng hài hước. Mồ hôi chảy thành giòng phía sau cổ thầy, thầy phất tôi thật mạnh để quạt gió.  

Tôi vừa chuyển mình thật mạnh vừa thầm nghĩ.  Thưa thầy, không lẽ nào mà thầy lại quên. Vì là trước mặt cô nên thầy nói thế thôi, phải không ạ. Nhưng thưa thầy, thầy không phải giữ ý như thế đâu ạ. Cô đã biết hết cả rồi. Em trông thấy cô đang mủm mỉm cười ở đằng sau lưng thầy đấy ạ.

Khóe miệng thầy hơi nhếch lên. Đến nay, chắc hẳn là thầy và cô vẫn sống hạnh phúc bên nhau. Tôi rất vui vì mùa hè năm nay lại được gặp lại thầy cô.

Lúc ấy, bất giác tôi đã buột miệng nói rằng mình chẳng có gì để bận lòng nuối tiếc.

-Tôi chẳng có gì để bận lòng nuối tiếc cả..

Tuy quả quyết nói vậy, nhưng vừa nói xong tôi đã nghẹn lời. Không lập gia đình, song thân cũng đã qua đời từ lâu, người thân chẳng còn ai, nhưng nếu bảo rằng tôi hoàn toàn chẳng có gì dể bận lòng nuối tiếc, thì thực ra cũng không hẳn là thế.

-Chẳng có gì để bận lòng nuối tiếc à…

Người phụ trách nhập hồn lập lại lời tôi. Tôi nghĩ ngợi trong giây lát rồi nói:

-Cũng không hẳn là tôi chẳng có gì để bận lòng nuối tiếc đâu ạ..

-Có thế chứ..

Người ấy ra chiều mừng rỡ, tròng mắt đen láy khẽ mỉm cười.

-Thầy Hama đã định sẽ bảo trợ suốt đời cho tôi, một môn đệ của thầy.

-Thầy Hama là người thầy dậy thư pháp cho cô, phải không?

-Vâng. Tôi có ngờ đâu tôi lại là người ra đi trước. Thầy Hama bây giờ thế nào rồi? Nếu bảo tôi không bận tâm, thì thành ra là nói dối.

-Vậy cô có muốn trở thành một món đồ vật gì ở nhà thầy không?

-Vâng, thế nhưng tôi…

-Hay là cô còn có điều gì vướng mắc chăng?

-Tôi không muốn làm điều gì quấy rầy cuộc sống của thầy. Tôi cũng rất mến cô. Tôi không muốn dòm ngó vào đời sống của thầy cô.

-Vậy à. Nếu thế thì thôi, cũng được.

-Thế nhưng, chừng nào thầy còn sống thì thỉnh thoảng tôi cũng muốn được trông thấy thầy. Chỉ thỉnh thoảng thôi ạ.

-Vậy thì làm vật gì chỉ thỉnh thoảng mới dùng đến là được thôi.

-Thỉnh thoảng ư..

Tôi vừa khẽ lẩm bẩm vừa nhớ đến chiếc quạt bạch đàn đã tặng thầy dạo nào. Khi ấy tôi mới ngoài đôi mươi. Tôi đã tìm mua chiếc quạt ấy trong lần đi du lịch Trung Quốc để đem về làm quà tặng thầy, thì thầy tỏ vẻ hết sức vui mừng. Nét mặt tươi cười của thầy khi ấy đã in sâu vào tâm khảm tôi.

-Ồ, quý hóa quá. Tôi là không chịu được gió từ máy điều hoà nhiệt độ thổi ra, có cái này tốt quá.

Thầy nói thế rồi liền mở quạt ra dùng ngay lúc ấy cho tôi xem.

-Quạt bằng gỗ bạch đàn nhỉ. Có mùi hương thơm lắm. Nan quạt chạm trổ cũng tinh xảo, thật là tuyệt vời.

Sau đó, cứ đến hè là thầy lại lấy quạt ra, để trong ngực áo. Có lần chốt quạt bị long, nan quạt rụng rời cả ra, thầy đã cất công đưa đi sửa .

Chắc hẳn là cho đến giờ thầy vẫn còn dùng chiếc quạt ấy.

Quả đúng như tôi nghĩ.

Khi đã nhập vào chiếc quạt, hình ảnh đầu tiên đập vào mắt tôi là trần nhà của phòng học. Thấy có vết mực không biết của ai đã văng lên từ lúc nào.

Căn phòng vẫn như xưa.

Mùi mực. Tiếng thì thầm. Tiếng giấy chồng lên nhau. Tiếng bút cọ trên giấy bản.

Thầy đã đưa tôi đến nơi tôi thích nhất. Đúng lúc tôi đang nghĩ thế, thì thầy từ tốn mở tôi ra.

Mùi hương bạch đàn.

Thầy ạ, cô bảo nhờ mùi hương này mà cô nhớ đến em, nhưng thực ra đây là mùi hương của thầy đấy ạ.

Lần đầu tiên gặp thầy, khi đi ngang qua thầy, tôi thấy có mùi hương lạ lùng này tỏa ra. Bất giác, tôi đã ngoảnh lại.

Lúc ấy thầy mặc chiếc áo kimono bằng vải dệt kasuri màu xanh đậm. Còn tôi thì mặc đồng phục. 16 tuổi, học sinh cấp ba.

Mùi hương lạ và màu áo kimono thật đẹp làm tôi ngẩn ngơ, bất giác đứng sựng lại đăm đăm nhìn thầy. Thầy nhận ra ánh mắt tôi, cất giọng ôn tồn bảo:

-Em có điều gì muốn hỏi tôi à?

Bị hỏi bất ngờ, tôi sững sờ không trả lời đàng hoàng, mà lại bỏ chạy. Lúc ấy quả là tôi đã thất lễ với thầy.

Bây giờ hồi tưởng lại, thì lúc bấy giờ chắc là thầy cũng còn trẻ lắm, thế nhưng dưới mắt tôi lúc ấy, tôi chỉ thấy thầy là một người đàn ông có tuổi mặc kimono, và tỏa ra một mùi hương thật lạ. Tuy nghĩ đó là một người đàn ông đã có tuổi, nhưng thần thái phong cách đẹp đẽ ấy đã in sâu vào tâm khảm tôi.

Lúc ấy tôi đang đi đến chỗ nha sĩ. Đến nơi, tình cờ khi cầm quyển tạp chí để trong phòng đợi lên xem, thì thấy có đăng ảnh của người mình vừa tình cờ gặp, cũng với dáng dấp hoàn toàn giống như thế, bất giác tôi đã kêu lên thành tiếng.

Chiếc áo kimono bằng vải dệt kasuri. Nụ cười đôn hậu. Mái tóc đen chải thật gọn gàng.

Tôi nhìn như soi vào dòng chữ ghi chú bên cạnh bức ảnh: Nhà thư pháp Hama Shirou.

Đó là bài phỏng vấn chỉ dài chừng vài trang giấy, nhưng gói ghém tình cảm sâu sắc và nhiệt tình dành cho thư pháp của thầy.  Trang tạp chí như phảng phất mùi hương của thầy lúc nẫy.

Thú thực là cho đến lúc ấy, tôi hoàn toàn không để ý đến môn thư pháp. Nhưng chăm chú đọc bài báo ấy xong, bất giác tôi đã lấy từ trong cặp sách ra cuốn sổ học sinh, rồi cắm cúi chép lại tên thầy.

Thầy Hama Shirou.

Tôi vừa le lưỡi chạm vào chiếc răng hàm mới chữa xong, vừa đăm đăm nhìn cái tên đã  chép vào cuốn sổ học sinh.

Thế rồi tôi bỗng muốn thế nào cũng phải gặp thầy lần nữa.

Vừa mới tình cờ gặp ngoài phố thì ngay sau đó lại nhìn thấy trên trang tạp chí. Tôi cảm thấy xao xuyến vô cùng.

Toàn những chuyện tình cờ, nhưng biết đâu đây là số mệnh, cô gái mới lớn trong tôi đã tin chắc như thế.  Đời tôi từ nay phải chăng là sẽ ở bên cạnh người tên Hama Shirou này.

Tôi muốn được đắm mình giữa mùi hương lạ lùng ấy, và bước vào thế giới mà thầy yêu mến.

Tôi lần giở từng trang sổ điện thoại để tìm lớp dậy thư pháp của thầy. Tình cờ gặp thầy trên con đường gần nhà, nên tôi đoán chắc là lớp học cũng ở gần đây, bèn đánh dấu những nơi đáng chú ý rồi gọi điện thoại hỏi xem thử. Thế nhưng, rốt cuộc tôi đã không tìm được đến với thầy bằng sổ điện thoại.

Khi ấy tôi không nghĩ ra được rằng chỉ là thầy tình cờ đi dạo trong khu phố của tôi, trong một chuyến du lịch mà thôi.

Sau nửa năm cố gắng tìm kiếm, cuối cùng tôi đành thôi không tìm chính thầy nữa, mà nghĩ trước hết hãy đi học thư pháp, thử tiếp xúc với thế giới của thầy đã.

Mới đầu, cha mẹ tôi ngạc nhiên lắm. Là vì đứa con gái đã để mặc cho bút lông còn dính mực khô cứng còng lại, chữ viết thì xấu thảm hại, mà nay bỗng nhiên lại nói rằng muốn  học thư pháp thật bài bản cơ.

Nhưng cha mẹ tôi cũng vui mừng, bảo rằng hễ viết được chữ đẹp thì còn gì bằng, và rất vui vì tôi đã tự mình quyết chí học.

Nghĩ lại thì từ trước đến giờ đã có khi nào tôi yêu thích đến say mê điều gì như thế đâu.

Tôi bèn đến một lớp dậy thư pháp gần nhà nhất, bắt đầu học từ đầu cùng với các em học sinh tiểu học. Đó là một lớp học rất nhỏ, nhưng tôi đã được chỉ dẫn rất chu đáo tỉ mỉ từ cách mài mực, cách cầm bút lông, cho đến tư thế ngồi viết. Có lẽ vì tôi đã tỏ ra tích cực hơn bất cứ ai, nên đã được dậy dỗ tận tình.

Bản thân tôi cũng chẳng biết sức mạnh nào đã lay chuyển được mình, khiến mình cố gắng theo học. Cứ gắng học rồi sẽ có ngày gặp được thầy Hama Shirou. Tôi tin là thế.

Sau đó dần dà tôi đã đạt được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi, rồi cuối cùng đã gặp lại được thầy Hama trong một giải thưởng mà thầy làm giám khảo.

Tôi xúc động lắm. Đã 5 năm trôi qua kể từ lần đầu tôi gặp thầy.

-Người bình chọn là thầy Hama Shirou.

Ngực tôi nóng bừng lên khi lời người dẫn chương trình vang lên qua micro.

Cuối cùng em đã gặp được thầy.

Em tìm thầy đã lâu lắm rồi ạ.

Tôi cố nén xúc động đang trào dâng để lắng nghe lời thầy và nhận bảng giải thưởng do thầy trực tiếp trao cho.

Tay em đã run phải không ạ?

Mắt em đã mọng ướt phải không ạ?

Trong buổi tiệc mừng những người được giải thưởng, tôi hỏi xin địa chỉ liên lạc của thầy, rồi bỏ học đại học, thuê nhà ở gần nhà thầy, xin vào làm môn đệ của thầy.

Thầy ngạc nhiên bảo sao lại quyết định táo bạo thế, nhưng đó là điều tôi tha thiết mong đợi từ bao nhiêu năm qua. Tuyệt nhiên không phải là vì nhẹ dạ nông nổi đâu.

-Cứ tốt nghiệp đại học hẳn hoi đã, có phải là hơn không?

Thầy lo cho tôi nên đã nhiều lần bảo thế, nhưng qua bao năm tháng chất chồng, quyết tâm của tôi đã vững như bàn thạch.  -Ý em đã quyết như vậy thì tôi cũng đành chịu thua.

Cuối cùng thầy đã cười nhăn cả đuôi mắt lại mà bảo tôi thế.

Em xin cảm ơn thầy đã bằng lòng thu nhận đứa học trò đột nhiên lân la lại gần này, cứ như thể phải lấy người đòi theo về làm vợ.

Khi mua được chiếc quạt bạch đàn ở Trung Quốc, tôi đã nghĩ đúng là cái này.

Hình như thầy không hay đốt hương bạch đàn, nhưng tôi đoán là mùi mực mà thầy thường dùng và mùi thơm toát ra từ người thầy đã quyện vào nhau, thành một mùi hương giống như bạch đàn.

Từ đó lúc nào tôi cũng đốt hương mùi bạch đàn trong phòng mình. Vì thế, tôi bây giờ là mùi hương toát ra từ thân mình, đồng thời cũng là mùi hương của thầy.

-Bà nói gì vậy? Ông già như tôi làm gì có chuyện như thế mới được chứ.

Không đâu, thưa thầy. Cô đoán đúng đấy ạ.

Em đã yêu thầy. Từ lâu, lâu lắm rồi. Có lẽ ngay từ lần đầu tình cờ gặp giữa đường. Mãi từ lúc 16 tuổi đến giờ.

Mãi mãi và mãi mãi.

-Ông đối với cô Momoko cũng có bình thường đâu, phải không ạ?

Cô nói tiếp, có vẻ như hoàn toàn không để tai nghe thầy nói.

Thầy im lặng không nói hồi lâu.

Tay thầy đang cầm tôi cũng dừng hẳn lại.

-Cô Momoko quả là người học trò dễ thương. Trong ý nghĩa đó thì tôi cũng có dành sự ưu ái cho cô ấy.

Thầy khẽ ôn tồn nói. Trống ngực tôi đập thình thịch.

-Vâng, tôi cũng xem cô ấy như con gái mình.

Em xin cảm ơn cô. Em vui lắm ạ. Em không bao giờ quên là cô đã rất tốt với em.

-Cô Momoko, cô có thích quả momo không?

Tôi còn nhớ một hôm, cô cầm quả đào trong lòng bàn tay, tinh nghịch hỏi tôi thế.

-Dĩ nhiên là em thích ạ.

Tôi đáp lại, thì cô nói tiếp:

-Vậy để tôi dạy cô cách cắt quả đào sao cho đẹp nhé.

Đoạn cô dắt tôi vào trong bếp.

-Trước hết là khía một đường như thế này.

Cô để mũi dao vào chỗ có vết xẻ trên vỏ quả đào, rồi xoay một vòng quanh quả đào.

-Sau đó dùng hai bàn tay khẽ cầm quả đào, rồi từ tốn xoay ngược theo hai chiều nhé. Đấy, xem này.

Cô chìa cho tôi xem hai nửa quả đào, như có phép lạ, đã tách ra làm đôi. Một nửa còn dính cả hột. Cô để đào vẫn còn nguyên vỏ, cứ thế cắt thành từng miếng hình chiếc lược, rồi mới bỏ vỏ và hột, đoạn xếp lên chiếc đĩa sứ Arita. Những miếng đào được cô cắt chia ra, nằm trên đĩa trông đẹp đẽ óng ả.

-Đào của người ta biếu đấy, ta ăn ngay thôi.

Cô nói thế, nên hai chúng tôi ăn hết cả. Đào có vị thật ngọt dịu. Quả đào khá to, nên no căng cả bụng.  Hôm ấy thầy đi giảng ở địa phương nên vắng nhà. Hương vị của quả đào được cô cắt thành miếng thật đẹp, và lén thưởng thức không cho thầy biết, thật là ngon.

Cô không có con nên có vẻ hơi buồn, nhưng vì vậy mà lúc nào cũng hồn nhiên như cô thiếu nữ.

Thầy và cô. Tôi thường hay vừa chuẩn bị các thứ trong lớp vừa ngơ ngẩn nhìn cảnh thầy cô luôn kề cận bên nhau, cùng ngồi nhìn ra vườn. Nhưng giờ đây, tôi cũng được kề cận bên thầy như thế này.

Những buổi chiều có đông trẻ em đến lớp.

Những buổi tối có người lớn đến học.

Những khuôn mặt quen thân. Những mặt chữ quen thuộc.

Có cả em này, em kia. Có cả người này, người kia.

Trẻ con ngày càng lớn. Người lớn ngày một từ từ già đi. Ai nấy đều chăm chút nắn nót viết chữ, trong giây phút này của ngày hôm nay.

Mùa hè năm nay, lớp thư pháp vẫn đông vui nhỉ.

Những chữ viết thâm trầm ý vị của học viên được dán trên cột hôm nay vẫn còn thơm mùi mực, đang khô dần. Thấy cả nét bút điểm xuyết màu son đỏ của thầy nổi bật lên, thật đẹp.

Tôi được xếp lại nằm yên trên bàn, thỉnh thoảng được thầy, hơi rơm rớm mồ hôi, mở ra quạt cho có gió.

Thầy quạt gió mát cho chính mình, nhưng tôi cầu mong cho ngọn gió hiền hòa thổi khắp lớp học.  

Tôi thực lòng yêu mến lớp học này. Yêu mến, hay nói đúng hơn, nơi đây là chỗ dựa tinh thần cho tôi.

Lớp học này là nơi tôi đã trải qua suốt tuổi xuân thì, trưởng thành, rồi được làm việc ở đây với tư cách là môn đệ của thầy.

Người yêu thư pháp dù chỉ mới gặp nhau lần đầu cũng đã có thể thân thiện ngay được. Tôi thành người lớn mà vẫn không bỏ được tính sợ người lạ, nhưng nhờ thư pháp mà đã có thể hòa đồng với mọi người dễ dàng hơn.  

Thật là hạnh phúc.

Điều mà tôi cảm nhận ở tuổi 16 quả là đã quyết định vận mệnh của đời mình.

Em Momoko. Cô Momoko. Cô giáo Momoko.

Cách xưng hô đổi khác dần, và tôi đã sống những chuỗi ngày nuốt trọn vào lòng những nồng ấm trong khoảnh khắc gặp gỡ, cùng với cả nỗi buồn.

Vâng, cũng có buồn đấy ạ.

Người mình yêu mến nhất trên đời này lại là người mà khi gặp mặt phải khép lại cánh cửa lòng. Tuy thực ra là chỉ mong được người ấy ôm thật chặt vào lòng.

Mong ước không toại nguyện. Mà nếu toại nguyện lại là điều không nên. Có những buổi sáng vừa khóc vừa tỉnh dậy vì đã nằm mơ thấy thầy.

Thầy Hama Shirou, em đã yêu thầy.

Trong mùi hương bạch đàn, tôi lại khẽ nói thầm. Ngọn gió thoang thoảng mùi hương này liệu có đưa được làn không khí gói ghém tâm sự của tôi vào tận trong hốc tai và tới từng chân tơ kẽ tóc trong cơ thể của thầy hay không.

-Thật không ngờ là cô Momoko lại mất trước chúng ta.

Có tiếng của cô, và tôi giật mình khi nghe cô nói tiếp:

-Phải chi mà tôi chết trước thì có lẽ cô Momoko vui lắm nhỉ.

Thầy gấp tôi lại, đặt lên bàn, đoạn đứng lên. Cô quay sang phía sau lưng thầy, đứng lên nhìn ra vườn. Thầy khẽ đưa tay đặt lên lưng cô, bảo:

-Bà nói thế, cô Momoko không vui đâu.

………..Vâng, thưa thầy, đương nhiên là thế ạ.

Thế rồi, một mùa hè nóng nực cũng trôi qua.

Tôi lại được cất cẩn thận vào trong góc ngăn kéo tối tăm.

Thầy Hama, lại đến sang năm nhé. Đến mùa hè năm tới, ta lại gặp nhau nhé.

Mỗi năm cứ đến hè, xin thầy lại mở em ra nhé.

(3/8/2018)