NGÀY HÔM QUA / HIER ENCORE - Ngọc Bảo phóng dịch

 Ngày hôm qua - Hier encore

 Không biết các bạn đã bao giờ có những khoảnh khắc ở trong hiện tại mà cảm thấy như mình đã đang ở trong kỷ niệm không? Hay nói cách khác, một cái nhìn phóng xa như “time machine”, ở trong hiện tại mà đã thấy đó là quá khứ rồi. Đó là điều tôi cảm nhận trong mấy chục năm trước, khi nghe bài hát “Hier encore” của Chạrles Aznavour, và nhất là khi nghe bài này được dịch ra tiếng Anh “Yesterday when I was young” qua giọng ca truyền cảm da diết của ca sĩ Mỹ Roy Clark, tôi đã rung cảm với từng điệu nhạc, từng lời ca trong bài hát, tưởng như mình đã già và đang nhìn lại quá khứ một thời, mặc dù lúc ấy chỉ mới vừa đôi mươi, như câu nói trong bài hát “Hier encore, j’avais vingt ans”.. Hình ảnh một người đứng tuổi phong trần nhìn lại tuổi xuân xưa trong ngậm ngùi luyến tiếc bao giờ cũng có một nét đẹp riêng của nó.

 Những người đã lớn lên trong thế hệ 1960-70 ở Việt Nam, hẳn không ít thì nhiều cũng cảm thấy âm hưởng của nhạc Pháp trong đời sống lúc bấy giờ. Âm điệu du dương, lời ca trữ tình của nhạc Pháp thật thích hợp với tâm hồn đa cảm của người Việt Nam. Tiếng hát Dalida, Enrico Macias, Adamo, và những thần tượng nhạc trẻ như Sylvie Vartan, Francois Hardy ... là những gì quen thuộc, nhưng có lẽ giọng ca tiêu biểu nhất của nước Pháp, vượt thời gian và không gian là Charles Aznavour. Ca sĩ tài danh này đã sáng tác nhiều bài hát bất hủ như “Hier encore”, “Et pourtant” v.v.. và giọng ca tiềm tàng chất “Pháp” rất lịch lãm của ông đã gợi lên cho người nghe cả một bầu trời Paris với tất cả những tâm tình buồn vui trong đó. Không thể phủ nhận ảnh hưởng của văn hóa Pháp đối với Việt Nam, và chắc có lẽ trong chúng ta ai cũng muốn có ngày được đặt chân lên kinh đô Ánh Sáng, thả hồn bên bờ sông Seine trong khung cảnh diễm lệ của một thành phố ngàn năm văn vật.

 Mấy chục năm trôi qua, tôi đã có dịp viếng thăm kinh đô Ánh Sáng ấy một lần. Những hình ảnh trong trí tưởng tượng và thực tế cũng không có gì cách xa lắm, có lẽ vì vậy mà tuy lần đầu gặp gỡ nhưng tôi cảm thấy như đã tìm lại một cái gì quen thuộc từ thuở nào. Mùa xuân Paris đầy sức sống với hàng cây rợp bóng hai bên đường, vườn Luxembourg với những pho tượng đá im lìm ngạo nghễ, thảm cỏ xanh mướt và những luống hoa rực rỡ, tháp Eiffel cao ngất trời xanh, nhà thờ Notre Dame cổ kính bên giòng sông Seine lững lờ, tất cả đều thắm đượm nét quá khứ, bàng bạc dấu ấn lịch sử. Khung cảnh thành phố Paris nhiều trăm năm trước đây chắc cũng thế và nhiều trăm năm sau chắc cũng thế. Và trong cái vô tận của dòng thời gian ấy, Paris luôn có một cá tính đặc biệt, một không khí thoải mái đầy sinh động, một nét thanh lịch đầy nghệ sĩ tính, một thành phố mà người ta có thể yêu, có thể nhớ như yêu và nhớ một người vậy.